Algemeen
Guinee-Bissau is een klein West-Afrikaans kustland, met 1,9 miljoen inwoners. Het is pas in 1974 onafhankelijk geworden van Portugal en Portugees is daarom de officiële taal. De gemiddelde leeftijd is 18 en de levensverwachting 62,8 jaar. De veiligheidssituatie is goed. Voor gezonde kinderen is het een prima plek om op te groeien, met vis uit de zee, rijst van het veld en vruchten van de bomen. De overheid stimuleert scholing en vaccinatieprogramma’s.
Kinderen met een beperking
Echter, kinderen die leven met een beperking zijn kwetsbaar. Ongeveer een op de tien kinderen heeft een beperking. Ongeveer twee procent van alle kinderen wordt doof vóór hun 5e levensjaar. Met name door ziektes als malaria.
Voor ouders in de dorpjes is het moeilijk om naast alle activiteiten goed te kunnen zorgen voor deze kinderen. Soms schamen ze zich er ook voor. In de praktijk betekent dit dat deze kinderen niet naar school gaan, vereenzamen en een ontwikkelingsachterstand oplopen. En dat terwijl er relatief weinig nodig is aan aandacht, kennis en geld om een groot deel van hen wél naar school te laten gaan.
Community-based
In 2022 is CCA een samenwerking gestart met RBC Effata in Guinee-Bissau. Deze organisatie is sinds 2014 actief in de dorpen rondom de stadjes Ingoré, Bula en Bissorã met een community-based programma.[1] RBCis een Portugese afkorting van het Engelse community-based rehabilitation. Hulp aan personen met een beperking is het meest efficiënt als het gebeurt in en met behulp van de plaatselijke gemeenschap.
Uit onderzoek en een pilotstudie bleek dat voorlichting, gecombineerd met het identificeren van kinderen met een beperking ouders hoop geeft. Door een deel van het schoolgeld te betalen, gaan vanaf 2018 ruim 70 dove kinderen naar school in Ingoré. Ze leren Portugese gebarentaal én worden onderdeel van een sociaal netwerk. De kinderen wonen zoveel mogelijk bij familie. Als dat niet mogelijk is, wonen ze in het RBC-Effata centrum.
Er komt veel staar en glaucoma voor. Een verpleegkundige houdt wekelijks spreekuur op drie verschillende locaties. Medicijnen en brillen worden voor een gereduceerde prijs verkocht. In 2023 werden meer dan 800 patiënten geholpen. Voor een operatie worden patiënten doorgestuurd naar een ziekenhuis in de hoofdstad Bissau. Kinderen met blindheid worden doorgestuurd naar de blindenschool in Bissau.
Kinderen met een lichamelijke beperking worden geholpen met een rolstoel, krukken of medicijnen. De meest voorkomende problemen zijn aangeboren klompvoetjes, een X- of O-stand van de benen, postpolio contracturen en botontsteking. Ouders van baby’s met klompvoetjes of schisis worden begeleid bij de operaties in de hoofdstad. In 2023 werden meer dan 150 personen met een beperking geholpen met medicatie, kunstledematen en rolstoelen.
Epilepsie is een veel voorkomende aandoening. Door frequente valpartijen krijgen veel patiënten met epilepsie brand- en infectiewonden. Met eenvoudige medicijnen wordt dit voorkomen.
Kinderen of jongvolwassenen met epilepsie worden geholpen door middel van medicatie, scholing en beroepstraining. In 2023 werden meer dan 500 mensen geholpen.
Jongeren die klaar zijn met de lagere school worden gestimuleerd om zelfstandig te worden door een ambacht te leren. Het leren van een vak gebeurt in de lokale gemeenschap door middel van een stage. De jongeren lopen een of twee jaar stage en krijgen daarna een lening om voor zichzelf te beginnen.
In 2023 deden meer dan 70 jongeren met een beperking (meest doof) hieraan mee.
Schoon drinkwater is op het platteland een probleem in het droge seizoen. Schaarste zorgt voor veel ziektes die weer de oorzaak zijn van het ontstaan van beperkingen. Het waterproject van RBC Effata realiseert duurzame watertanks waardoor gezinnen in het regenseizoen 5.000 liter water veilig kunnen opslaan. RBC-Effata leidt metselaars op; in 2023 werden ruim 70 watertanks gemaakt. Een aantal metselaars is doof.
Statistiek
Enkele cijfers over de kinderen en jongeren (2023):
- 1500 geholpen met medicatie (zoals anti-epileptica), kunstledematen en rolstoelen.
- 100 gesteund met schoolgeld, waarvan 80 doof.
- 72 leren vak in de lokale gemeenschap, waarvan 10 metselaar.
- 72 water cisternen (5.000 liter) gebouwd – als onderdeel van de stages.
- 8 met succes hun beroepstraining afgerond en micro-credit ontvangen.
[1] https://www.google.com/maps/d/u/0/edit?mid=17EM7Cl0PDRKiDR7aUH1jiWA1INu9jtI&usp=sharing
