De samenleving in Karamoja is polygaam en patriarchaal. Dat betekent dat mannen met meerdere vrouwen mogen trouwen en de autoriteit toebedeeld is aan mannelijke ouderen. Om te kunnen trouwen wordt een bruidsschat van 20 tot 30 koeien betaald aan de ouders of familieleden van het meisje. Het meisje wordt als het ware “aangekocht”. Na het huwelijk leeft het koppel gewoonlijk bij de familie van de man. Volgens traditie wordt een vrouw bij het overlijden van haar man overgeërfd door diens familie, door te trouwen met een mannelijk familielid. De bruidsschat is immers al betaald en hierdoor blijft het oorspronkelijke verbond tussen de clans en families intact.
Een dergelijk huwelijk vervult een economische en sociale functie. Een vrouw kan bij de dood van haar man immers geen aanspraak maken op zijn eigendommen. En een alleenstaande weduwe met kinderen verblijft hierdoor in een moeilijke situatie. Als ze weigert geërfd te worden, loopt ze namelijk risico haar huis, land en alle bezittingen te verliezen. Daarnaast worden alleenstaande vrouwen sociaal niet geaccepteerd. Ze hebben geen stem in de gemeenschap.
Meerdere moeders van de door CCA gesponsorde leerlingen zijn hun echtgenoot verloren en inmiddels getrouwd met hun zwager. Een van de moeders is zelfs getrouwd met de eerste zoon van haar overleden man, geboren uit zijn eerste huwelijk.
Vrouwen protesteren tegen “widow-inheritance”
Op 2 juli 2021 schreef Steven Ariong voor Daily Monitor een artikel over toenemend ongenoegen onder vrouwen in Karamoja over deze traditie. Ze vragen de overheid om “widow-inheritance” te verbieden. Vrouwen krijgen namelijk niet de kans om te rouwen over hun overleden echtgenoot en hun mening wordt niet gevraagd bij de keuze voor een nieuwe partner. Bovendien zorgt deze traditie voor de verspreiding van SOA’s als HIV.
